Η Παγκόσμια Ημέρα Αλλεργίας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Ιουλίου από το 2005 με πρωτοβουλία του Παγκόσμιου Οργανισμού Αλλεργιολογίας . Στόχος της ημέρας είναι η ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τις συνέπειες των αλλεργιών στην ανθρώπινη υγεία.

Το 22% του πληθυσμού σε παγκόσμιο επίπεδο πάσχει από κάποια μορφή αλλεργίας.  Οι αλλεργίες ευθύνονται άμεσα ή έμμεσα για το θάνατο 180.000 ατόμων κάθε χρόνο, παγκοσμίως. 

Τα στατιστικά στοιχεία για την Ελλάδα δείχνουν ότι :

• Τα κρούσματα αλλεργικών αντιδράσεων αυξήθηκαν κατά 50% τα τελευταία 30 χρόνια.
• Ένας στους τρεις θα αναπτύξει κάποιου είδους αλλεργίακατά τη διάρκεια της ζωής του.

Η λέξη αλλεργία είναι σύνθετη και προέρχεται από τον συνδυασμό των λέξεων «άλλο + έργο». Ο πρώτος που πρότεινε τον όρο αυτό ήταν ο Αυστριακός παιδίατρος Clemens von Pirquet, ο οποίος παρατήρησε το 1905 ότι κατά την επαναχορήγηση ετερόλογων ορών, ορισμένα άτομα αντί ανοσία εμφάνιζαν ορονοσία. Δηλαδή, το ανοσοποιητικό τους σύστημα αντί να εμφανίζει τη φυσιολογική δραστηριότητα για την οποία έχει ταχθεί από τη φύση, να εμφανίζει δηλαδή φύλαξη του οργανισμού (ανοσία), εμφάνιζε α -φύλαξη (αναφυλαξία) δηλαδή άλλο έργο (αλλεργία).

Ως αλλεργία χαρακτηρίζεται κάθε ανώμαλη ή υπερβολική αντίδραση (υπερευαισθησία) του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού σε ουσίες οι οποίες υπό φυσιολογικές συνθήκες ΔΕΝ είναι επικίνδυνες ή βλαβερές για τον οργανισμό όπως, γύρεις δένδρων και φυτών, πρωτεΐνες τροφίμων κλπ. Οι ουσίες αυτές μπορεί να εισέλθουν στο σώμα μέσω της εισπνοής, της κατάποσης, ή με την επαφή στο δέρμα. Οι ουσίες που προκαλούν αυτές τις αντιδράσεις ονομάζονται αλλεργιογόνα.

Τα αλλεργιογόνα μπορούν να προκαλέσουν :

• άσθμα
• ρινίτιδα
• κνίδωση
• αναφυλαξία

Τα αλλεργιογόνα μπορεί να είναι Τροφικά ή Περιβαλλοντικά.

Στα συχνότερα τροφικά αλλεργιογόνα που εμπλέκονται στις αλλεργίες συμπεριλαμβάνονται τα γαλακτοκομικά προϊόντα, αυγά, ξηροί καρποί, οστρακοειδή, δημητριακά, φράουλες, ντομάτα, σόγια κλπ.

Στα δε συχνότερα περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα συμπεριλαμβάνονται οι γύρεις των φυτών και δένδρων, γρασίδια, ακάρεα σκόνης σπιτιού, μύκητες, δηλητήρια εντόμων και κατοικίδια ζώα.

Παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωση μίας αλλεργικής αντίδρασης θεωρούνται επίσης :

• λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, όπως η ιγμορίτιδα αλλά και τα κρυολογήματα.
• καιρικές συνθήκες, όπως η απότομη αλλαγή της θερμοκρασίας, ο κρύος αέρας και η υγρασία.
• ατμοσφαιρική ρύπανσηεσωτερικού και εξωτερικού χώρου όπως καυσαέρια, ρύποι εργοστασίων και αυξημένη χρήση κλιματιστικών συσκευών.
• διατροφή, όπου πέραν των συγκεκριμένων τροφικών αλλεργιογόνων στα οποία το άτομο παρουσιάζει αλλεργία, επιπρόσθετα μία κακή διατροφή μπορεί να επιτείνει το πρόβλημα.
• χημικές ουσίες, όπως απορρυπαντικά, σπρέι, διάφορα καλλυντικά και αρώματα, καθώς και οι σκόνες στο περιβάλλον και οι οσμές της κουζίνας.
• κάπνισμα, όπου το παθητικό κάπνισμα ευθύνεται για την εκδήλωση αλλεργίας και βρογχικού άσθματος σε μεγάλο αριθμό παιδιών.
• ψυχολογικοί παράγοντες, όπως είναι οι έντονες συγκινήσεις, η υπερβολική χαρά και λύπη, ο θυμός και το άγχος.

Παράλληλα , ο μητρικός θηλασμός θεωρείται ότι δρα προστατευτικά στην εκδήλωση αλλεργικών παθήσεων. Οι σημερινές μητέρες έχουν ελάχιστο χρόνο και παρά τις καλές προθέσεις δεν θηλάζουν τα παιδιά τους τόσο όπως γινόταν σε παλαιότερες εποχές

Τα συμπτώματα εκδηλώνονται  μέσα σε λίγα λεπτά μέχρι και 2 ώρες και μπορεί να είναι :
εξανθήματα, οιδήματα, φαγούρα, κνίδωση, έκζεμα, δερματίτιδα, επιπεφυκίτιδα, κοκκινισμένα και ερεθισμένα μάτια, άσθμα, ρινίτιδα, δύσπνοια, βήχας, φτάρνισμα, μπούκωμα, καταρροή, αγγειοοίδημα, ναυτία, εμετός και διάρροια, ενώ σε σοβαρότερες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν ακόμη και αναφυλαξία (αναφυλακτικό σοκ), η οποία είναι μία γενικευμένη αντίδραση στην οποία συμμετέχουν πολλά ζωτικά όργανα του οργανισμού.
Η διάγνωση γίνεται από ειδικό αλλεργιολόγο μετά από προσεκτική παρατήρηση και λήψη στοιχείων  ώστε να βρεθεί ποια είναι η αλλεργιογόνα ουσία στην κάθε περίπτωση. Σε συγκεκριμένες  περιπτώσεις μπορεί να ακολουθήσει και ειδική θεραπεία απευαισθητοποίησης (υπό αυστηρές προϋποθέσεις) για την οριστική λύση του προβλήματός του.

Έπειτα όσο αναφορά την θεραπεία ,η απομάκρυνση και η αποφυγή αλλεργιογόνου  είναι το πιο αποτελεσματικό μέτρο αλλά δεν είναι πάντοτε εφικτό όπως πχ αερομεταφερόμενες γύρεις. Πάντως απαραίτητη κρίνεται τουλάχιστον η μείωση της έκθεσης του ασθενή σε αυτό.

Τα κυριότερα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για έλεγχο των συμπτωμάτων είναι :

• αντισταμινικά
• αποσυμφορητικά
• βρογχοδιασταλτικά
• αντιφλεγμονώδη
• αδρεναλίνη
• ανοσοθεραπεία

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας.